Ngày đại lễ của đất nước
12/05/2009 | 1:15 sáng | 21 Comments
Category: Chính trị - Xã hội, Văn học - Nghệ thuật
Thẻ: Italo Calvino > Prokofiev > Shostakovich > Stalin > Zhdanov
Lần đầu tiên tôi đến Sydney Opera House để xem kịch là vào năm 1985, và đó là vở Master Class của David Pownall. Gần hai mươi lăm năm trôi qua rồi mà những hình ảnh trong vở kịch ấy vẫn còn để lại ấn tượng thú vị trong ký ức tôi. Vở kịch kể chuyện Stalin và Zhdanov dạy cho Prokofiev và Shostakovich sáng tác nhạc. Stalin và Zhdanov mà dạy sáng tác nhạc ư? Sao lại không. Các nhà lãnh tụ độc tài là những kẻ có mọi khả năng và có thể dạy thiên hạ bất kỳ điều gì!
Trước khi kể lại dăm ba chuyện trong vở kịch, tôi xin nói lướt qua một chút xíu về nguyên nhân tại sao Stalin và Zhdanov nẩy ra ý muốn dạy cho các nhạc sĩ cách sáng tác nhạc. Stalin bắt đầu muốn dạy sáng tác nhạc từ năm 1947, sau khi ông đi xem một vở nhạc kịch của Vano Muradeli, nhà soạn nhạc người Georgia.
Để làm tăng màu sắc văn hóa địa phương, Muradeli đã mang điệu múa dân gian lezghinka vào vở nhạc kịch, nhưng thay vì mượn nguyên cái giai điệu cổ truyền, ông lại sáng tác một giai điệu mới cho điệu múa ấy. Stalin là người Georgia, đến xem vở nhạc kịch vì óc tự hào dân tộc. Khi điệu múa dân gian lezghinka bắt đầu diễn ra trên sân khấu, Stalin rất thích, vỗ tay theo đoạn nhạc dạo, nhưng ông ngưng vỗ tay lập tức, và trở nên cau có, vì ông chờ nghe cái giai điệu cổ truyền mà lại chỉ nghe cái giai điệu mới. Ông xoay sang Zhdanov, phàn nàn: “Thằng này nó viết thứ nhạc gì vậy?” Zhdanov đáp: “Nó sáng tác giai điệu mới để đệm cho điệu múa cũ.” Stalin phán: “Ngu xuẩn. Phải dạy cho bọn chúng thế nào là sáng tác nhạc.”
Thế rồi sau đó Stalin và Zhdanov bắt tay vào việc dạy sáng tác nhạc. Trong hàng ngũ nhạc sĩ thời đó, Prokofiev và Shostakovich là hai tên tuổi lớn nhất, thế nên Stalin và Zhdanov cần phải dạy cho họ trước, để làm gương, và cũng vì Stalin không thể nghe nổi nhạc của Prokofiev và Shostakovich, thứ nhạc mà ông cho là “không có giai điệu, hình thức chủ nghĩa, tiểu tư sản, tiêu cực…” Tất nhiên, ở ngoài đời, cái cách dạy sáng tác nhạc của Stalin và Zhdanov thì lạnh lùng, ghê rợn, bằng nghị quyết, bằng chỉ thị, và bằng hình phạt; nhưng, trong vở kịch, thì kịch tác gia David Pownall khéo léo khai triển những khía cạnh cười ra nước mắt.
Cảnh gây sốc nhất trong vở kịch Master Class là cảnh Stalin bảo Prokofiev mở cho ông nghe những đĩa nhạc nào mà Prokofiev tự cảm thấy hài lòng nhất. Prokofiev mang ra cả một chồng đĩa nhạc, nhưng đĩa nào cũng bị Stalin chê trách. Thế rồi, để biểu diễn cơn thịnh nộ của một nhà lãnh đạo tối cao, Stalin quơ luôn cả chồng đĩa nhạc, vừa gào thét vừa ném thật mạnh cho từng đĩa nát ra hành trăm mảnh trên sàn nhà. Sân khấu đầy những tiếng đĩa vỡ dòn tan như pháo. Mảnh đĩa bắn tung toé khắp cả phòng.
Cảnh buồn cười nhất là Stalin ngồi trước đàn piano, sáng tác một bản nhạc để làm mẫu mực cho Prokofiev và Shostakovich noi theo. Ông lọ mọ gõ từng nốt vụng về, nhưng với vẻ mặt hết sức tự hào, và cuối cùng ông “sáng tác” được một giai điệu ngắn, cực kỳ ngô nghê. Zhdanov hết lời ca ngợi cái giai điệu đó, và Stalin ra lệnh cho Prokofiev và Shostakovich dùng cái giai điệu đó để soạn thành một bài hợp xướng phù hợp với tính Đảng và tính nhân dân.
Lãnh tụ Cộng sản tài hoa dường ấy, thì lãnh tụ phát-xít cũng tài hoa chẳng kém. Trong cuốn The cult of art in Nazi Germany, Eric Michaud mô tả rằng Hitler đã giáo dục, bổ nhiệm, và hướng dẫn cho các nghệ sĩ.[*] Chỉ riêng một mình ông mới có thể nhìn thấy mọi phương diện của một tác phẩm, và các nghệ sĩ có nhiệm vụ lắng nghe ông để làm sao thể hiện được cái “Tư Tưởng vĩ đại” của ông trong tác phẩm.
Ở Việt Nam thì các lãnh tụ cao thấp đều có quyền dạy văn nghệ sĩ sáng tác. Có lẽ mọi người đều biết quá rõ chuyện này. Kể ra đây chỉ tốn thì giờ. Điều đáng kể là cái tâm lý “lãnh đạo” là một thứ bệnh hay lây. Lây cả sang cho kẻ thù. Sau hơn 30 năm sống trên các nước tự do dân chủ ở hải ngoại, dường như trong cộng đồng người Việt tỵ nạn chống Cộng vẫn còn có một số người ngủ mớ, tưởng rằng mình đứng ở vị trí “lãnh đạo cộng đồng” thì mình có trách nhiệm và thừa khả năng để giảng dạy cho nghệ sĩ cách sáng tác.
Những kẻ có tham vọng lãnh đạo chính trị, bất kỳ thuộc chủ nghĩa nào, nếu thiếu căn bản văn hoá và đạo đức, thì chỉ đem tai hoạ đến cho xã hội. Cái tâm lý “lãnh đạo” khiến những kẻ ấy càng ngồi lâu ở vị trí “lãnh đạo” thì càng trở nên vĩ cuồng. Họ thấy mình càng ngày càng to lớn hơn thiên hạ, thông tuệ hơn thiên hạ, tài ba hơn thiên hạ về mọi phương diện. Cuối cùng, họ thấy trong thiên hạ chỉ một mình họ là có khối óc để suy nghĩ, có con mắt để nhìn, có lỗ tai để nghe, và có cái miệng để nói. Họ thấy toàn thể quần chúng đều ngu xuẩn, mù loà, điếc lác, câm ngọng. Vì thế họ cần phải giảng dạy cho mọi người trong xã hội về mọi điều, mọi việc. Và họ thấy không ai có thể thay thế được họ nữa.
Italo Calvino có viết một truyện ngắn rất lạ lùng, nhưng hết sức thâm thuý. Truyện có nhan đề “La decapitazione dei capi” (Chặt đầu các đầu lĩnh).[**] Trong đó, ông kể chuyện về một quốc gia dân chủ tuyệt đối. Quốc gia ấy không có loại lãnh đạo vĩ cuồng tham quyền cố vị, vì hiến pháp quy định rằng khi mỗi nhiệm kỳ chấm dứt, thì toàn thể thành viên trong nội các của chính phủ phải bước lên máy chém. Và sau khi chặt đầu họ xong, nhân dân sẽ chào đón một chính phủ hoàn toàn mới. Ngày lễ chặt đầu các đầu lĩnh là ngày đại lễ của đất nước!
——————-
[*] Eric Michaud, The cult of art in Nazi Germany, trans. Janet Lloyd (Palo Alto, CA: Stanford University Press, 2004) 50.
[**] Italo Calvino, “La decapitazione dei capi”, Il Caffè, XIV, 4, 04/08/1969.
Có lẽ đất nước VN có những lời nguyền rủa mà mọi người chúng ta không cưỡng chế được chăng?
– Một đất nước mà lãnh đạo chỉ dựa trên sự láo khoét, lường đảo để phát triển đất nước (XHCN chưa hề được phát triển như là một chủ nghĩa với định hướng, triết lý và hệ thống phát triển) chính là cho túi riêng của các cá nhân của họ!
– Nới mà những người dân trong nước phải luôn sống với một niềm sợ hãi “vô hình” trùm khắp mọi lúc, mọi nơi (ngay cả đối với những thành viên trung ương Đảng).
– Xứ sở mà những người được thoát ra để định cư tại các nước có tự do thì lại dựa trên sự tự do ở nơi đó để thoải mái áp dụng trò vô nhân đạo của bọn cầm quyền CSVN để phục vụ cho quyền lợi cái túi riêng trước mắt của họ nếu và khi họ “được” ngồi trong hàng ngũ lãnh đạo cộng đồng người Việt Tự Do!
– Nhưng tiếng nói chính trực thì bị xuyên tạc, chụp mũ bởi CSVN hay các tổ chức lãnh đạo CĐNVTD để đánh đồng thành những trò lừa bịp hạ cấp của các nhóm này để phục vụ cho quyền lợi riêng của họ!
Có khi nào “Ngày đại lễ của đất nước” lại có thật? như vậy thì may quá cho một đất nước Việt Nam đang bị nguyền rủa!
[Posted by 58.186.135.181]
Ông NNA đưa ra những thông tin và nhận định mà tôi cho là phải cần phản biện:
1. Nếu NamBang được Đảng ca ngợi cho dù họ giấu đi những phần các nghệ sĩ khác, kể cả bài của ông Tuấn về Tiền Vệ và chủ trương chống CSVN, để tuyên bố là: “một tiếng nổ của nghệ thuật thức tỉnh công chúng yêu hòa bình và công lý trên thế giới” thì quả là CSVN tiến bộ về mặt nhận định và thoải mái hơn tổ chức CĐNV ở Sydney vài cái đầu! Kiểu này lãnh đạo tổ chức CĐNV này nên về VN mà thọ giáo CSVN vài chiêu bóp méo để phục vụ cho nhu cầu chính trị riêng của mình.
2. Không lẽ hễ chuyện gì mà CSVN đăng báo khen là tổ chức CĐNV và người Việt ở Úc phải chống lại? TTướng Úc, TT Mỹ sang VN, CSVN viết nhiều bài khen ngợi thì mấy ông dở hơi này có chống TT Úc hay TT Mỹ không? Giới lãnh đạo CSVN đi qua Úc theo lời mời của Úc cũng chả thấy mấy ông này đi biểu tình! Chả hiểu NNA suy nghĩ gì và lãnh đạo CĐNV ở Sydney làm gì nữa!
3. NNA lại bị bệnh của lãnh đạo tổ chức CĐNV tại Sydney (mà tổ chức này lại bắt chước CSVN) khi ông ta bảo: “Nhưng quá sớm là những bài gần đây khi tấn công cộng đồng…”! Hễ mà ai lên tiếng ngược lại với tổ chức CĐNV là chống lại cộng đồng! Cộng đồng người Việt ở Sydney có tới trăm ngàn người, tổ chức CĐNV chưa tới 1 ngàn người, chưa tới 1% dân số cộng đồng! Trò này CSVN áp dụng thành công vì họ “xử đẹp” kiểu mafia ai chống lại, nhưng không thể xảy ra được ở các nước tự do! Quên đi ông NNA!
Thế là ông Hòa Nguyễn (HN) cũng hở ra cách nhìn của ông ta để tôi thấy ông ta rất “phi thường”: “Phần tôi nhìn thấy vài người ở Úc bênh ông HNT … được ca tụng trong truyện Kim Dung.”! Vậy, tôi có quyền hiểu là Ông HN phản đối, xuyên tạc ông Hoàng Ngọc Tuấn (H N-T) chỉ vì cảm tính chứ không biết nội dung ông H N-T đưa ra, đúng sai không phải là chuyện chính! Cái đầu “phi thường” cỡ này thì tiêu rồi! Nếu ông đã từng làm cho chính quyền VNCH trước 1975 thì tôi có thể mang ra làm một trong những hình ảnh cụ thể tại sao Miền Nam mất nước! nếu ông là người Việt chống CSVN, thì tôi có thể mang ông ra làm 1 trong những tiêu biểu tại sau hơn 30 năm qua “tổ chức CĐNV” ở Sydney chả làm được cái gì gọi là chống cộng hay đóng góp cho sự phát triển tự do để phản ánh sự độc tài của CSVN trong nước, vì họ có cùng cách nhìn, thái độ ứng xử “phi thường” như ông HN này!
Với những gì xảy ra với nhóm “lãnh đạo” của tổ chức CĐNV tại Sydney xuyên qua Nam Bang thì những người “bình thường” như tôi (và những bạn đọc khác) đều có thể đánh giá về sự ngụy biện sau những hành động nông nổi của họ, bất chấp các công đồng khác có thể đánh giá về cái gọi là “cộng đồng VN” chung ở Sydney. Tuy nhiên, Úc là nơi có Tự Do, cho nên các ông/bà này cứ thoải mái “s..t in your own backyard” đi nhé! Ông HN cứ tiếp tục “ăn leo” theo nhé, nhưng đừng buồn vì những người bình thường như tôi cho rằng ông và tổ chức CĐNV tại Sydney là “phi thường” vì thiếu đạo đức, lòng tự trọng và hơn hết là thiếu vitamin… hỗ thẹn!
[Posted by 58.186.135.181 via http://algart.net/ww This is added while posting a message to avoid misuse.
Try: http://webwarper.net/webwarper.exe Example of viewing: http://webwarper.net/ww/~av/lycos.com ]
Chậc, công nhận ông Hoà Nguyễn…. “cao tay” thật. Chỉ một câu:
“Phần tôi nhìn thấy vài người ở Úc bênh ông HNT trong chuyện này cũng như chuyện khác khá
giống cảnh Tinh Tú lão tiên được ca tụng trong truyện Kim Dung.”
ông đã chụp mũ cả ông HN-T lẫn những người ủng hộ quan điểm và vị trí của ông HN-T. Hoan hô ông. Chỉ có điều, đám ủng hộ ông HN-T chẳng có cờ quạt và khẩu hiệu như trong truyện Kim Dung. Ngược lại, tôi chỉ thấy có mỗi một đám lau nhau ủng hộ các “đại diện cộng đồng” thì cờ xí, khẩu hiệu lổm nhổm.
Tôi xin thưa thật với ông, tôi thấy thương hại cho các ông chống cộng kiểu như ông Hoà Nguyễn. Đám CS trong nước có 700 tờ báo, cơ quan truyền thông, có đủ cách để tuyên truyền, mị dân… còn các ông thì mấy chục năm qua chỉ quanh quẩn ở chỗ “thằng này là CS”, “thằng kia không phải là CS”. Ngay cả đối tượng để chống các ông còn không đủ sức xác định được thì chống cái gì? Các ông chống cộng kiểu đó không sao hết nhưng nếu các ông cứ một mực cho rằng cách chống cộng ấy là số dzách và những ai không theo cách đó đều là CS thì… nói thật, suy nghĩ của các ông thua xa đám CS ở trong nước về phương diện làm chính trị và tệ hại hơn nữa, các ông lại có lối suy nghĩ y hệt những kẻ đang nắm chính quyền độc đảng kia.
Thôi thì, cứ ngồi với nhau để… tự sướng chớ làm gì được hơn?
Ông Nguyễn Hòa viết “Là người ở Úc, ông Duy biết rõ hơn người ở xa về ai là ai ở Úc” để chứng tỏ là NQ Duy đáng tin (thực ra, NQ Duy ở cách Sydney 1000 km).
Sau đó ông lại viết “Phần tôi nhìn thấy vài người ở Úc bênh ông HNT trong chuyện này cũng như chuyện khác khá giống cảnh Tinh Tú lão tiên được ca tụng trong truyện Kim Dung”, ngụ ý những người ở Úc là không đáng tin!
Trong thư trước, dù ở cách Sydney cả chục ngàn km ông Hòa cũng dùng thần thông để phán là đám biểu tình có “văn hóa”. Không biết sau khi đọc bài của ông Phạm Chí, người đã bị đám biểu tình hăm dọa, thì ông nghĩ sao? Chắc lại đem “nỗi đau riêng” ra chống chế?
Đọc ý kiến của bác Nguyen Nhat Anh tôi cứ cười tủm tỉm, bởi thấy bác hài hước mà thâm quá! Tôi cũng giống bác ở chỗ là có lẽ vì trình độ văn học kém, nên khi đọc bài viết của ông Hoàng Ngọc-Tuấn tôi cứ nghĩ là ông Tuấn đã dùng vở kịch Master Class và truyện ngắn của Italo Calvino để chỉ trích những nhà lãnh đạo cộng đồng, sau cuộc tranh luận liên quan đến vụ NAM BANG!
Suy nghĩ của mỗi người có thể đúng sai, nhưng quyền được nói lên suy nghĩ của mình một cách công khai cũng đủ đánh đổi những hiểm nguy trên đường trốn chạy CS tìm tự do!