trang chủ talaCu ý kiến ngắn spectrum sách mới tòa soạn hỗ trợ talawas
  1 - 20 / 243 bài
  1 - 20 / 243 bài
tìm
 
(dùng Unicode hoặc không dấu)
tác giả:
A B C D Đ E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Ý Z
Thư toà soạn
20.5.2003
talawas
Thư toà soạn 1
 
Thưa quý vị và các bạn,

Tranh luận vốn đã không dễ, tranh luận văn chương lại càng không dễ. Ở đó ranh giới giữa những phân tích khách quan và những nhận định chủ quan, giữa công và tư, giữa thuần túy văn chương và ngoài văn chương, giữa vạch ra sai lầm và xúc phạm cá nhân, giữa được phép và không được phép, nên và không nên, v.v, là rất mỏng manh. Ở đó sự chuyển hoá từ những vấn đề tranh luận thực chất và cần thiết thành những cuộc luận bàn nhỏ nhặt vô bổ, hay ngược lại, cũng thường diễn ra bất ngờ, khó lòng định trước. Ở đó các tiêu chuẩn không được cung cấp sẵn để dùng lúc nào cũng đúng, thiện chí không bắt buộc phải đồng nghĩa với chất luợng, tình cảm nhiều khi cản đường mỹ cảm, đa số không hẳn là thuớc đo, lô gích chẳng hiếm khi là một công cụ hủy diệt, lập luận không tất yếu dẫn đến kết luận sáng tỏ, học thức không nhất thiết là tiền đề chắc chắn của nhận thức, luân lý không hoàn toàn phải đi cùng chân lý... Và chân lý, cái đúng, sự thật, thì dường như không thể xác định. Ở đó chàng thanh niên Bertolt Brecht kinh tởm cái văn chương tư sản cuối mùa của ông già Thomas Mann; Kafka cảm thấy bị xúc phạm sâu xa khi nghe ai khen ngợi Stefan Zweig; Victor Hugo phán rằng Stendhal chưa một giây phút biết thế nào là viết văn, Gertrude Stein tin là Hemingway không ngửi nổi EE.Cummings và đổ cho tác giả này tội đạo văn, trong khi Hemingway lại viết thư cho Edmund Wilson ca ngợi E.E. Cummings; Vương Sóc khinh bỉ Kim Dung bợ đỡ thói tầm thường và giễu cợt bi kịch Lỗ Tấn; còn Truyện Kiều của Nguyễn Du đã hơn một lần thành vụ án văn chương. Song cũng chính vì tất cả những lẽ đó mà tranh luận văn chương không ngừng hấp dẫn.

Ban biên tập chúng tôi thường xuyên ý thức rõ mức độ phức tạp, khó khăn và tế nhị của việc điều hành mục Tranh luận văn chương trên talawas.

Trong thời gian qua, chúng tôi rất vui mừng trước sự quan tâm của đông đảo độc giả và sự tham gia sôi nổi của nhiều tác giả, với những bài viết sâu sắc, những bài dịch quan trọng và những ý kiến quý báu. Xin chân thành cảm ơn quý vị và các bạn! Mặt khác, chúng tôi cũng nhận thấy một số dấu hiệu, khuynh hướng đáng tiếc, tập trung chủ yếu ở những điểm sau:
  1. Đụng chạm tới tư cách cá nhân, đời tư ở mức độ vuợt quá xa giới hạn có thể chịu đựng

  2. Thiếu cân nhắc trong lựa chọn gịong điệu, từ ngữ, lý lẽ trước công luận

  3. Thiếu cẩn trọng khi đánh giá, kết luận, nhận định về tài năng, đạo đức, thẩm quyền, sinh mệnh chính trị và văn hoá của người khác
Tất cả những điều ấy khiến không khí tranh luận đôi khi mất đi sự thân ái và bình tĩnh tối thiểu, thậm chí có phần hằn học, thách thức, không thể gọi là một không khí tranh luận lý tưởng. Song quan trọng hơn hết là qua đó, những vấn đề thật sự cần thảo luận bị chìm lấp đi, đôi khi chỉ còn là cái cớ, cuộc tranh luận chỉ còn giẫm chân tại chỗ, và chất luợng nội dung có nguy cơ giảm sút đáng kể.

Chúng tôi cho rằng, văn hoá tranh luận không phải là một sản phẩm bỗng nhiên mà có. Nó phải được hình thành dần dần, trải qua những buớc đi non nớt ban đầu, vấp ngã trong những sai lầm của nó, phải có được cơ hội phát ra những căn bệnh đặc trưng, để rồi sẽ tự đến, một cách tất yếu, với nhu cầu trưởng thành và phát triển. Vì vậy, trong thời gian qua chúng tôi đã quyết định không đốt cháy giai đoạn, hạn chế sự can thiệp của BBT ở mức tối thiểu, để quý vị và các bạn có thể công khai chứng kiến và tự đánh giá những ưu điểm và khuyết điểm trong văn hoá tranh luận của chúng ta.

Tuy vẫn không ngừng hi vọng vào khả năng tự điều chỉnh của bản thân văn hoá tranh luận, nhưng từ hôm nay BBT talawas xin phép thi hành một đường lối biên tập chặt chẽ, chọn lọc hơn. Mong quý vị và các bạn lưu ý rằng, khi từ chối không đăng bài và ý kiến nào, BBT talawas không bắt buộc phải nêu lý do cụ thể. Tác giả bị từ chối có toàn quyền gửi bài và ý kiến tới những diễn đàn khác để rộng đường dư luận, không vì việc bài và ý kiến không được đăng trên talawas mà mất quyền tự do ngôn luận của mình. Sự chọn lọc bao giờ cũng hàm chứa một nguy cơ chỉ đạo, hướng dẫn, hoặc áp đặt nhất định, song từ khi bắt đầu hoạt động đến nay, talawas luôn cố gắng là một diễn đàn độc lập, khách quan, công bằng, và hi vọng có thể duy trì lâu dài những phẩm chất ấy.

Cuối cùng, cần phải nói thêm là điều kiện làm việc hiện tại của BBT talawas hoàn toàn chưa đủ để có thể thực hiện khâu biên tập bài vở một cách hoàn hảo. Lẽ ra những sơ suất như lỗi chính tả, việc viết sai năm tháng, tên người và địa danh,...là có thể tránh đuợc khi biên tập kỹ luỡng. Cũng như vậy, việc tổ chức hiệu đính các bản dịch và giới thiệu các tác giả phải là bộ phận hiển nhiên của công tác biên tập. Chúng tôi đang cố gắng từng buớc trong điều kiện cho phép và hi vọng sẽ chiếm được lòng tin cậy của quý vị và các bạn trong lĩnh vực này.

Chúc những cuộc tranh luận tiếp theo của chúng ta thành công!

© 2003 talawas