Đêm quan ngoại

Tạt vào, giũ phủi bóng đêm bám,
Xoa nhận lại mặt, ngồi định hình,
Nghe trong đầu chưa ngớt tán loạn,
Gió lền vung lưới chụp mông mênh.

Nhen nuôi một điểm lửa cô quạnh,
Cầu những hồn dâu biển ghé qua.
Lưới bứt rã, mông mênh sổng thoát,
Gió lại thần săn riết chẳng tha.

Bất giác nghe đâu đó khuất thẳm,
Tiếng hỏi: Vì sao đến nỗi này?
Dặm cát phỏng dăm lần ngoảnh lại,
Ngỡ ngàng ai khác đã qua thay.

Gối đầu lên một chỗ không lý,
Ráp lại xương, từng thỏi rã rời.
Giờ này đã khuya khoắt thiên cổ,
Chớp hiện mình soi dội lẻ loi.

Cố ngủ, mong thay được mộng mới,
Đỡ thiu hồn rữa những tiền sinh.
Mai nữa, lại đi cùng gió quẩn,
Mịt mờ theo đuổi tiếp mông mênh.

3.2000


Nhà xưa, lửa cất ủ

Tặng Phan Duy

Nghe trong xanh thẳm thời gian,
Dai dẳng
Tiếng con chó nhỏ bên hè
Sủa bóng trăng lu

Lâu lắm rồi, kẻ cố tình bôi trắng trí mình mới trở lại,
Ghé nhìn vào…
Còn chỉ thế thôi sao?
Ôi những thứ từng một lần toàn vẹn đó.

Có phải thời gian đã chạy phá qua đây,
Để lại những đổ vỡ?
Có phải thời gian đã lẩn định nơi đây,
An mù loà điếc lác?

Kẻ trở lại dìu theo giấc mộng muộn,
Rẽ cỏ hoang, lần dấu chút ta còn.
Thôi, dâu biển cũng đã rồi dâu biển.
Cầu những oan tình siêu thoát khỏi ta.

Rất nhiều đêm, nguyệt còn mỏi gió trở qua thăm
Bể nước đọng.
Cỏ lá quanh đây che tiếng nấc mơ hồ,
Áng chừng bóng tối khóc.

Bỏ không khoá, cánh cửa già quyến dụ…
Đã có ai về những lúc chập chờn khuya?
Con chim bay qua để rớt tiếng kêu sắc
Xả điếng hồn cô tịch mê mê.

Trời đọng vũng xanh trên mái sạt.
Chàng đứng giữa nhà, giới thiệu cùng em
Những ai xưa đã có lúc sum vầy.
Em mường tượng đời chưa từng đổi khác.

Bàn thờ nhện giăng…
Nói chi đến cơm cúng?
Tội cho hồn con chó nhỏ vẫn nằm chờ,
Mơ màng người chủ vừa ra đi.

Chàng kể những chuyện không đầu đuôi
Như nhặt trao em từng tờ huyền thuyết rách rơi vãi.
Em nguyện thầm để mất đi thêm,
Như cất ủ than hồng bảo giữ lửa.

Hàng tre cổ trĩu đầu lưu cữu gió.
Đứa nhỏ sảng chạy trong đêm trời rực trận giông sao…
Mãi một đời còn nghe nà tiếng đuổi ẩn hình
Đầu gò, cuối bãi.

Giặc bố ráp, kẻ chỉ điểm trùm bao bố mặt đầu.
Bác bặt tin ngoài đảo tù, chú mất xác nơi vàm sông,
Nhà lấy ngày đi làm giỗ cúng.
Cha sống sót về, phế liệt cả thân tâm.

Ngoài đồng lộng khuya, có người bị thọc giết,
Tiếng rú hãi dung nham lũ đọng trong chàng một vùng sẹo bất an.
Chiến tranh, mãi chiến tranh rời rã…
Cha réo gọi dăm lần, biết mất đám con trai.

Chàng lính trẻ ôm dỗ gã địch nhóc
Tán loạn thần hồn dưới trận mưa bom.
Cô em nhỏ, chồng, anh đi cải tạo,
Tự tận, một đời nhan sắc chẳng tàn phai.

Chú em lớn, lính rã ngũ về đạp xích lô qua thời thế,
Một trưa nào chết gục trên càng xe.
Đám cháu con, nhiều đứa hư thân…
Nghĩ cho cùng, cũng không đáng trách mấy.

Kẻ khổ doạ quỳ rứt cỏ nhai trấn an kiệt lả,
Rồi ngửa mặt lên trời cao, nước mắt khôn cầm.
Ngày đêm ta nghe thấy ta chết,
Ém giấu trong đầu một tiếng kêu thương.

Kẻ thất cơ trong hôn ám biệt giam cắt bứt động mạch,
Ngất sảng rạng một vùng hồng chập choạng những hồn oan cứu đỡ lau nhau.
Chuyện đã cũ nhưng mãi còn nhớ rớt…
Giấc mộc đè cứng nghẹn dẫy la.

Kẻ về đời khóc cha nằm nuối đợi,
Khóc kiếp người có để mà chi.
Con ra đi, lạy sống mẹ trăm tuổi.
Các em thay anh một mai phò giá triệu, hầu minh tinh.
Này bóng lạc hồn, chiều rối bởi gió tuyết, còn đi đâu?
Có tới nơi chăng, ôi những mả mồ xiêu lạc dấu?
Mai liệu sẽ còn ai chuốc đãi đằng ngươi
Lệ tái hội?

Hoa hương sắc cho đất trời đọng nợ.
Người lầm than, tạo hoá có ăn năn?
Em đến, dường như được gửi đến…
Chiều tối trời, chàng cảm thán trăng lên.

Tình yêu sáng tạo em.
Ôi ngọc nát vàng tan, em trước đây chưa từng hiện hữu…
Giờ lai sinh làm cô gái nhỏ dịu dàng
Dắt tay gã mù mê qua gió cát.

Như có cả một vùng sao chợt đáp rợp,
Gương kính em soi hiện nghiệp duyên chàng.
Em đứng lại, khóc cựu tình sơ ngộ,
Nghe hồn con chó nhỏ quấn mừng em.

1.1997


Huế oán


Nửa khuya, vua trẻ lìa kinh khuyết.
Từ đó, thâm cung lạnh lửa đèn…
Trường thành nhiều chỗ đã sụt lở.
Thương em còn thơm hồn nhãn sen.
Mấy bận, sóng thần lấp cửa phá.
Đêm giông, mẹ nhắc chuyện năm Thìn.
Bạn về quê bạn, đường xa ngái,
Trong nớ, ngoài ni, nhớ chẳng yên.
Tóc mai rụng đã bao nhiêu sợi,
Mãi chẳng nguôi thầm một lỡ duyên.
Sông chậm lặng trôi đời ẩn nhẹm,
E tản đi hương bóng chập chờn.
Nắng mưa đâu chẳng là mưa nắng,
Sao nắng mưa này da diết hơn?

Một buổi, mây qua tầng tháp cổ.
Trăm năm, em khóc lẽ vô thường.
Mùa nhãn, mùa sen chừng đã quá.
Lâu rồi, công chúa chưa về thăm.
Khói sương trúc đá nỗi vương vất,
Nhang thắp, nghe đời chạng vạng thêm.
Đèo cao, phá rộng, sông trăm nhánh…
Chuyển bước làm sao khỏi động tâm?
Chim kêu, ghềnh khóc, sóng tan dạ …
Người lỡ thời đi tới xứ mô?
Một mai, chắc mỗi điều duy nhất:
Rêu mốc mờ thêm những đã mờ.

10.1999


Nhớ có lần, trên Bắc khuya, nghe một lão đàn hát

Tặng Đinh Kinh Hiệt

Ông lão khô quắt như thanh đước,
Đàn hát mưu sinh bến Bắc đêm,
Cổ vương oan khuất, tay u hồn,
Miết dây, xé giọng, khóc nhân thế…
Âm bóng xưa về quanh chiếu manh.
Trăng thiếp, sao mê, sông ráo gió.
Buồn lan sóng nối, tản không tan.
Tiếng lên, tiếng hạc, nỗi trong đục,
Cổ bản đưa: Từ phu tướng đi…
Mòn mỏi, thành Nam, nghĩa sĩ tận.
Kèn chiều tiếng lạ quặn trời quê.

Pháp trường úng máu, khí xung uất,
Ngần ấy năm còn nghe rợn thiêng.
Biệt đảo, mùa mùa gió chướng nổi,
Bè thả về không tới đất liền.
Bao phen nước cũ thay danh hiệu,
Mưa nắng bay lần hơi hướm quen.
Trăng chết đồng xa, buổi mạt pháp,
Áo đạo chìm cây cỏ cấm sơn.
Làng đã cháy, im lìm bất trắc…
Người nhớ người mà cũng sợ người.
Trời ơi, những xác thây la liệt,
Con ai, chồng ai, anh em ai?

Mùa nước nổi qua mùa nước giựt,
Đốt tay nào Thân Dậu niên lai?
Em về giồng dưới, qua bưng gió,
Dạ bời bời nỗi sậy, niềm mây…
Người còn, trời đất còn chan chứa.
Ghe thương hồ khẳm điệu huê tình,
Sông bảy ngã, thương, còn gặp lại,
Muối mặn, gừng cay, trắng tóc xanh…
Chỉ cho con chỗ đời xưa sụp.
Cồn mới thành, con tự nhận ra.
Nước chảy, đừng chờ khi xế bóng,
Hối không làm việc nghĩa trôi qua…

Ông lão khô quắt như thanh đước,
Cổ vương oan khuất, tay u hồn…
Tình ý theo người đi một đỗi,
Một đỗi, dài hơn bốn chục năm.

11.1999


Lão trượng

Lão trượng chiều quay về bản quán,
Thong đồng đường tre trúc hắt hiu,
Nghe, nghe trời đất hát xa lộng,
Những tưởng tâm mình đang hát theo.
Mừng linh thụ tóc râu khang kiện,
Đông đúc chim về ấm cúng đêm.
Mừng cổ đình tường mái phục chế,
Đời trùng tu từ thịt xương rêm.
Lớp bạn cũ ơn trời để lại.
Trà vườn nhà, nước trữ mưa xưa.
Giọng chùng như cất từ u ẩn.
Cố sự, tro tiền thả gió đưa.

Nhớ xưa thiên địa dậy hồng thủy,
Núi sụp, rừng trôi, đời sảng hoàng.
May nhiều, còn đứa con vơ vội…
May ít, còn tiếng nói tuỳ thân…
Mưa như trời sập, mưa không tận,
Bốn biển dâng thành một biển thôi.
Hạt cây, mầm lửa truyền nhau giữ,
Nhân loại còn đâu được mấy người…
Anh phải sống, may này nước rút,
Đất trồi lên, xuất hiện kỳ lân.
Thời thánh vịnh, hiền thi kết tập,
Đồng hoa thánh thót phượng cầu hoàng.

Nhớ xưa thiên địa bày hoang hạn,
Sông cạn, đầm khô, rừng rụi tàn.
Gió đuổi trùng trùng sa mạc chạy.
Thú sẩy đàn, nhân loại lìa tan…
Người chết, không còn người dọn cất,
Bỏ mặc tình quạ mổ diều tha.
Cát vùi cả xương trắng lưu dấu…
Mặt đất vô danh, ký ức loà.
Thôi, ráng giữ gìn chút nước mắt,
Mai sau nhờ đó nhận ra nhau.
Sẽ mưa, trời sẽ mưa châu ngọc.
Ta về sẽ, qua bãi lệ rào.

Nhớ xưa thiên địa dấy binh lửa,
Xứ xứ rần lên, người giết người.
Thú loạn rừng kêu rú nhật nguyệt.
Ruộng hoang, thành trống, ai tìm ai?
Núi đổ lấp sông, sao chổi hiện.
Nhãn tiền sống chết, chuyện như chơi.
Đêm trước, đại quân vừa hạ trại.
Chiều nay, lều cháy, xác thây phơi.
Xa giá càn dân lấy lối chạy.
Trẻ giữa đường đứng khóc một mình.
Sau cùng, có người lính chấp kích
Ra trước ngọ môn mà quyên sinh.
Nhớ xưa thiên địa làm ly tán,
Anh em nhà không ngó mặt nhau.
Người chạy về thành, kẻ nhảy núi,
Dốc đời cho một cuộc chiêm bao.
Xuân Thu, du sĩ rao phương lược
Khiến mấy đời sau còn váng đầu,
Xe kiệu rộn ràng cửa lớn nhỏ,
Về ngang thánh miếu, mặt vênh cao.
Có người nghề nói thơ đầu chợ
Chạy sắc phong thi sĩ với đời.
Có ngươi hàng thịt sẵn dao nhọn
Cũng rắp ranh làm tráng sĩ chơi.

Nhớ xưa thiên địa rộn dâu biển,
Người lạc người bởi ngọn đông phong.
Ngọn đông phong càn rừng, bạt núi,
Người thương người chút phận long đong.
Cỏ đoạn rễ, luồng sông, luống gió…
Chim xa đàn, bãi Bắc, bờ Đông…
Sao lúc rời nhau chẳng đổi áo,
Khuya lạnh lùng, còn cái đắp lòng?
Rày đã ra sao, miền cố cựu?
Bờ giếng xưa, còn ai đứng trông?
Đêm nằm nghe tóc mai già rụng,
Nghĩ lại, ràn tuôn nước mắt hồng.

Nhớ xưa thiên địa bừng hưng trị,
Khoác áo xuân, ra với đất trời,
Dắt trẻ tắm sông, hóng gió núi,
Giấc suông đêm rỗng, cửa không cài.
Quạt ấm pha trà mộc độc ẩm,
Nghe tan ngoài ngõ những phù vân.
Toan xuống núi khoe câu thơ đắc,
Trời đất khôn cùng, ai chí thân?
Xé rải gió tờ tờ sách nát,
Đi kéo theo chuỗi chuỗi cười tan,
Ta mừng trời đất cho ta mộng
Vui đồng hành qua cõi võ vàng.

Cây yên, cỏ lặng, trăng thiu ngủ.
Giường cũ, nằm nghe tiếng dế khuya,
Mơ màng có một hồn xiêu lạc
Ngoài tối tăm, nhờ chỉ nẻo về.
Việc đời, biết thế nào xong trọn…
Nước cuối sông còn lẩn quẩn chi?
Đêm xuân, dầm nguyệt lên sơn tự,
Hỏi vị sư già chỗ trước kia.
Sinh tử hai đầu chỗ trước kia.
Sinh tử hai đầu mắc lại võng.
Tan rền chuông vọng vọng mê mê.
Trôi chìm xa vợi đường thiên cổ.
Mỏi trĩu hàng mi, khởi chuyến đi.

8.1998


Thắp tạ

Tặng Huỳnh Diệu Bích

Trăm năm đã chẳng nề hà…

Một mai nàng lên núi chan chứa,
Hỏi tìm cho gặp đá tiên tri …
Về sau, đời có ra sao nữa,
Cũng đã đành tâm sẵn một bề.

Đá, chẳng đá nào lên tiếng với…
Nàng đi thôi đã nát chân hồng,
Nghe con vượn ẩn thân khóc hối
Một lần bỏ lỡ chuyến lìa non.

Một mai nàng vô rừng u ẩn,
Nhặt trái nưa về nhuộm dạ sầu,
Thấy trăm họ cỏ cây chen quấn,
Nương náu nhau mà tội nợ nhau.

Con loan, con phượng bay đâu lạc,
Đến nỗi nào, sao chẳng gọi bầy?
Nếu như hoa biết chiều nay rụng,
Âu cũng vui mà nở sáng nay.

Một mai nàng qua cầu cam mặc,
Mưa nắng gì thôi cũng một thì…
Rau hạnh, rau vi từ lúc có,
Chưa từng nguôi biếc bãi Kinh Thi.

Cửa đẩy lầm, vô lường cuộc diện…
Ba ngàn thế giới đã nhà chưa?
Lâu ngày, thân thế rách như gió,
Thấy lại mình như kẻ đáng ngờ…

Một mai nàng đến thành hoa gấm,
Hát một chiều, tiền tưởng ngập chân,
Vui nốn náo trời, thốc tháo biển…
Một lần, thử đổi bỏ chân thân.

Gà nửa khuya gáy xộ trăng muộn.
Ai hồ nghi lộn kiếp bên này?
Con chó khóc tru ngoài địa giới
Ngờ ngợ người góc biển chân mây.

Một mai nàng ra bãi vô định,
Nhìn sông đổi lòng, nhìn núi chuyển chân.
Mây bay bay như những vẫy biệt…
Nàng đứng cho tàn như một nén nhang.

Thắp tạ càn khôn một vô ích.
Thắp tạ nhân quần một luyến thương.
Biển Đông đã một ngày xe cát…
Khuất giạt, mơ lai kiếp dã tràng.

7.1998


Du mộng

Trải kiếp ngoài hoang vu,
Lùa chăn huyễn ảo.
Giữa sao rộ đêm tạnh,
Lần vết thiên thu.

Bao năm rồi chưa xuống lại làng.
Gió bạt mờ những nhắn hỏi.
Nàng có còn theo chị theo em,
Rải đồng tiếng hát?

Nấn ná thời gian lưu ngụ ta
Ngỡ ngàng ân hạn.
Xa vời chó sủa,
Sương trăng cửa động không tìm ra.

Co thân trùm nỗi lạnh,
Ngăn ngắt hồn nhức lại chiêm bao.
Ngùi ngùi tiếng nói bu chan mặt,
Mơ màng em lẩn quất quanh ta.

Mất chiếc áo để quên,
Nhớ dấu cành sen đó.
Dải Ngân Hà rã loang trời rỡ,
Tiếc đêm thức một mình.

Kẻ lên về được dặn
Đừng ngó lại tiền căn.
Buông mặc duyên khởi mây sóng cuốn,
Ngờ đã thật xa quên.

3.2000


Tỵ khách

Xuất môn, chuyển phán, dĩ trần tích (Đỗ Phủ)

Bỏ sử tịch,
Chạy lấy người,

Quá đà khỏi thế cuộc,
Sống trớn thừa,

Chai dại vô can
Giữa những bất bình của thế giới.

Một bước, đã muôn trùng.
Vội vàng thay, thiên cổ.

Tâm cảnh ta,
Thêm một chân trời góc biển nữa.

Đã xế muộn.
Làm lại ư những việc đầu ngày?

Chỗ ta đang ngồi đây,
Kẻ qua đường chỉ thấy một chỗ trống.

Cời ký ức,
Hơ qua lòng lạnh lẽo.

Gió xa máng cửa ta
Dăm mảng trời cố cựu.

Nơi thăm thẳm thượng nguồn cớ sự,
Còn trôi lền những xác thây nguyên..

Căng kéo dài đêm không ngủ được.
Biển dâu hậu chấn chỗ ta nằm.

Trong kiếp người, chìm nổi,
Bám tuyệt vọng chiêm bao.

Tìm khoanh vùng một chỗ chung đâu đó,
Lưu mình với giống nòi.

Nói, dẫu nói trống không,
Cốt bảo gìn ngữ tịch.

3.2000


Xót xa

Đành thôi một mái tóc này,
Tiện hôm mưa gội, sẵn ngày nắng hong.
Lý gì trời đất phí công,
Chim sao tiếng cũ, lửa trùng ngọn xưa.
Chu tuần, sao rộ, sao thưa,
Rờn bay tản nát tiếng mùa rợn không.
Con quyên lìa núi xuống đồng,
Dãi thân, gặp hạt đòng đòng, cũng ưng.
Quen sao được với vô chừng,
Bước trên đất lở, mừng từng bước qua.
Thấy em đắp luống trồng hoa,
Đời tha thiết đến xót xa lặng người.

3.2001


Cơn mê

Nhớ Cao Đông Khánh
La chair est triste, hélas! Et j’ai lu tous les livres (Stéphane Mallarmé)

Hay là vẫn mỗi cơn mê
Trùng trùng mây sóng đi về, tụ tan?
Tới luôn, vượt vượt ngỡ ngàng,
Mà coi sau phía hoang đàng có chi.
Đằng nào cũng một lần đi,
Thêm vui, bớt tẻ thôi thì tự ta…
Tàn khuya, đọc ráng bách gia,
Nội thiên ngoại tập, người ra kẻ vào.
Trăm năm một tiếng ừ ào,
Thư kinh gấp dấu chương nào, bỏ lơ.
Cõi ngoài, để rớt trang thơ,
Gió qua qua níu níu hờ cỏ cây.
Đã yên thân xác phen này,
Có yên chăng nỗi nước đầy, nước vơi?

3.2001


Lễ hội

Anh xin em rỡn một ngày,
Rồi xin ngừng rỡn suốt ngày hôm sau (Bùi Giáng)

Một ngày lễ hội anh qua,
Nhớ ra, em tới, xa hoa một ngày.
Rượu khai quật sẵn phần đây,
Bây giờ em chuốc, một mai anh mời.
Dẫu quên mặt, vẫn nhớ lời,
Hằng tâm ứng trước để rồi tính sau.
Người hôm nay, hứa hôm nào,
Sách xưa đọc dở xếp vào hậu duyên.
Tái hồi lễ hội lưu niên,
Ấy sân đại nhạc, ấy miền phồn hoa.
Khi xưa em ở lại nhà,
Xuân thì nán đủ độ già trái son.

Bữa nay lễ hội đang còn…
Bữa sau lễ hội không còn của ta.
Khi xưa anh vội lìa nhà,
Nôn chơi lễ hội, bỏ qua hẹn chờ.
May mà gặp lại bất ngờ,
May mà lễ hội còn giờ xa hoa.

4.2001